BAĞLAMA ÇEŞİTLERİ VE ÖZELLİKLERİ

Halk dilinde “saz” olarak bildiğimiz bağlama, atası “kopuz” olan, ahşap, telli, yöresel bir çalgıdır. Kopuzun tarihi Türk ve Altay kültürüne dayanır. Eski Türklerde kutsal sayılan bir çalgıdır. Bağlamanın atası olarak bilinir. Bundan sonra bağlama, temelinde kopuz mantığı esas alınarak zamanla evrim geçirmiş değişime uğramış ve çeşitli formlara bürünmüştür.

Türkülerimize, oyunlarımıza, uzun havalarımıza, deyişlerimize eşlik eden, hepimizin aşina olduğu bir sese sahip olan bağlama için hepimizin aklında başta tek tip bir çalgı belirse de birden fazla çeşidi bulunur. Bağlama çeşitleri, sazın kullanım alanına ve amacına, türkünün yöresine göre çeşitlilik gösterir.

Bağlama Çeşitleri Nelerdir?

1)Meydan Sazı:

Meydan sazı, adını kullanım alanından alır. Genellikle meydanlarda çalınmasıyla bildiğimiz bu saz on iki adet tele sahiptir. Büyüklüğü, alışık olduğumuz bağlama boyutundan fazladır. Bağlama çeşitleri arasında en büyüğüdür ve günümüzde neredeyse hiç kullanılmamaktadır.

2)Divan Sazı:

Bağlama çeşitleri arasında en kalın sese sahip olan sazdır. Yedi ya da dokuz telli örneklerine rastlanabilir. Boyutu meydan sazından daha küçüktür.

3)Çöğür:

Çöğür, kısa saplı bir bağlamadır. Altı ila dokuz tele sahiptir. Büyüklüğü divan sazı boyutlarına yakındır. Çöğür ile nefes, semai, ayin gibi eserler seslendirilir. Alevi kültüründe ve deyişlerde kullanılan bir bağlama türüdür.

4)Bozuk:

   On beş ila on sekiz perdeye sahip, dokuz telli bir bağlama türüdür. Bozuk aynı zamanda bir bağlama düzenidir. Ege Bölgesi ve Güney yöreleri türkü ve oyunlarını çalmak için bağlama bozuk düzende kurulur.

5)Aşık Sazı:

   Bağlamaya göre daha kısa bir sapa sahiptir. Adını, halk ozanlarının yani aşıkların bu sazı icra etmesinden alır.

6)Tanbur:

Kırk beş ila elli beş perdeye sahiptir. Yedi adet tel takıldığı bilinse de sekiz telli örneklerine de rastlamak mümkündür. Görüntü olarak diğer bağlamalardan biraz daha farklı olup armut tipinden ziyade daha yuvarlak bir tekneye ve daha uzun bir sapa sahiptir.

 7)Cura:

Cura, bağlama ailesinin en küçük sazıdır. Üç, dört, beş ya da altı telli cura örnekleri olduğu gibi iki telli cura da vardır. Sapı diğer bağlama türlerine göre kısadır. Bu sebeple diğer türlerden daha az miktarda perdesi vardır. Türk halk müziğinin kıvrak ve hızlı oyun havalarını çalmaya elverişlidir.

Uzun sap bağlama ile kısa sap bağlamanın arasındaki farkları anlattığımız yazımıza ulaşmak için; uzun sap bağlama mı, kısa sap bağlama mı

Saz ve Bağlamanın Farkları

Saz, tüm çalgıların genel adıdır. Çalgı, enstrüman ve saz kelimelerinin eş anlamlı olduğu söylenebilir. Bir kemancının sazı keman, bir gitarcının sazı gitardır. Bağlama ise bu yazımızda bahsettiğimiz çalgının özel adıdır. Bağlama, halk arasında dilimize “saz” adıyla oturmuştur. Fakat bu bağlamda baktığımızda aralarında ne bir benzerlik ne de farklılık yoktur çünkü anlam olarak farklı şeyleri ifade ederler.

Öğrenci Bağlaması Nedir?

Bu, yukarıda bahsettiğimiz türler gibi bağlama ailesinin bir çeşidi değildir. Öğrenci bağlaması, bağlama çalmaya başlarken satın almayı tercih edebileceğiniz uygun fiyatlı ve performans açısından başlangıç düzeyinde denebilecek bir bağlamadır.

Bağlama çalmaya başlamak için başlangıçta çok pahalı, ileri seviyede ya da el yapımı bir bağlama tercih etmenize gerek yoktur. Öğrenme sürecinizde size yardım edecek ve başlangıç seviyesini atlatmanıza kadar size eşlik edecek kalitede bir bağlama yeterli olacaktır. Bu bağlamayı da öğrenci bağlaması olarak nitelendiririz.

Siz de bağlama eğitimi almak istiyorsanız yüz yüze ve online bağlama kursu seçeneklerimiz ile kısa sürede bağlama çalmaya başlayabilirsiniz. Bağlama kursu hakkında detaylı bir yazı hazırladık. Yazımıza ulaşmak için; bağlama kursu İzmir